Hoe je ZOOM-moeheid kan bestrijden

17/8/2023

Zoom-moeheid is precies wat het klinkt. De uitputting die je voelt door de toename van videoconferenties, veroorzaakt door de wereldwijde pandemie. Hoewel het belangrijk is om op afstand te kunnen werken en veilig contact te kunnen houden met je vrienden en familie, het gevoel dat je hele leven online bent, kan soms overweldigend zijn.

Ondanks dat de pandemie stilletjes aan wegebt, werken op afstand is zeer waarschijnlijk een blijvertje. Het is dus belangrijk om na te gaan hoe je uitputting, moeheid en mogelijks een burn-out kan voorkomen. 

Dit hebben we voor jullie uitgezocht, zodat je Zoom-moeheid kan tegengaan zelfs zonder je webcam op te geven!

Oorzaken van zoom-moeheid en hoe je ze kan aanpakken

Overdreven veel oogcontact van dichtbij is zeer intens

In een videovergadering zijn zowel het aantal mensen dat naar je kijkt als de grootte van de gezichten op het scherm onnatuurlijk. In een face-to-face vergadering zou je niet zoveel oogcontact hebben met je medewerkers, collega’s of de spreker. 

In een real life situatie, kijken mensen naar de spreker, hun omgeving, naar hun telefoon of laptop. Maar in een Zoom-vergadering kijkt iedereen voortdurend naar elkaar! Ook heeft de grootte van hun gezichten op het scherm de indruk dat ze dicht bij elkaar staan. 

Weetje: onze hersenen interpreteren nabijheid als een intense situatie. Meestal betekent dit dat we op het punt staan van te paren of te vechten. Het is ook daarom dat we elkaars blikken in liften vermijden, HA! 

Oplossing?

Zoom zou hun interface moeten veranderen of een optie geven voor dit te wijzigen. Maar dat zien we nog niet direct gebeuren. Wat je wel zelf kan doen, is Zoom uit de optie ‘volledige scherm’ te halen en de grootte van het Zoom-venster ten opzichte van de monitor te verkleinen om de grootte van de gezichten te minimaliseren. 

Wat je ook kan doen is een extern toetsenbord gebruiken om de persoonlijke ruimte ‘bubbel’ tussen jezelf en het raster te vergroten. Test het eens uit! 

Jezelf tijdens videochats constant in real-time zien is vermoeiend.

Stel je maar eens voor, dat je de hele dag rondloopt met een spiegel voor je gezicht die je alles laat zien wat je doet. Absurd en onnatuurlijk lijkt het mij. Toch is dit precies wat Zoom doet met ons. 

Naar jezelf kijken vraagt ook extra aandacht en kan de illusie wekken dat iedereen je van dichtbij en persoonlijk bekijkt, wat je angstig kan maken over je uiterlijk en je in het algemeen zelfbewust kan maken. 

Sommigen kunnen dit nuttig vinden voor een zelfevaluatie, maar voor andere kan dit psychologische stress veroorzaken die negatieve gevolgen kunnen hebben op lange termijn. Er is zelfs al veel onderzoek die aantoont dat er negatieve emotionele gevolgen zijn als je jezelf voor een lange periode in een spiegel ziet. 

Oplossing?

Ook hier zou Zoom een verandering aan moeten brengen in de interface. Maar in de tussentijd kunnen we op de knop ‘self view verbergen’ gebruiken. Deze kan je vinden door op je eigen foto te klikken met de rechtermuisknop. Wees wel eerst zeker dat je goed in beeld staat vooraleer je je self-view verbergt.

Videochats verminderen onze gebruikelijke mobiliteit drastisch

Jaja, de goede videoconferentie-etiquette schrijft voor dat we tijdens de hele vergaring goed zichtbaar moeten blijven. Met andere woorden: onnatuurlijk lang stilzitten!

Tijdens persoonlijke vergaderingen kunnen mensen zich vrij bewegen zonder het gesprek uit het oog te verliezen. Zelfs tijdens audiogesprekken kunnen we onbeperkt bewegen en kun je andere zaken doen zonder dat je het gesprek uit het oog verliest. 

Weetje: Onderzoek toont zelfs aan dat mensen creatiever zijn en zelfs beter communiceren als ze bewegen!

Met andere woorden: we beperken ons niet alleen tot het kader van onze computerschermen, maar we beperken ook ons vermogen om vrij te denken en te spreken. 

Oplossing?

Denk na over de ruimte waarin je gaat videobellen, waar je de camera gaat plaatsen en of zaken als een extern toetsenbord kunnen helpen om afstand of flexibiliteit te creëren. Waarom een externe camera of toetsenbord? Deze kan je op een afstand van je plaatsen zodat je je persoonlijke ruimte hebt (denk aan overdreven oogcontact), alsook dat je tijd hebt om bijvoorbeeld notities te nemen zoals je in het echt ook zou doen. 

Een goede basisregel? Af en toe tijdens de vergaderingen je video uit te zetten - om jezelf even een non-verbale rustpauze te gunnen. Maak gebruik van deze opportuniteit om te stretchen, even rond te wandelen in je vergaderruimte thuis.

Je hoeft niet stiekem te stretchen, als je merkt dat je collega’s ook een lastige moment hebben met de videovergadering, kan je samen stretchen! En het hoeft allesbehalve lang te duren. Bekijk onderstaande video - 3 minuten stretchen.

De cognitieve belasting is veel hoger bij videobellen

Met cognitieve belasting verwijzen we naar de hoeveelheid gedachten die we in een taak of opdracht moeten stoppen. Een gesprek is iets dat meestal vanzelfs gaat, maar met Zoom als communicatiemiddel, vergt het meer bewuste inspanning. 

Dat komt omdat we normaal vertrouwen op non-verbale signalen van de tegenpartij. Maar als we alleen elkaars hoofd/gezicht kunnen zien, moeten we onze gezichtsuitdrukkingen overdrijven om er zeker van te zijn dat we begrepen worden. Dit werkt ook andersom - wij moeten dus ook harder werken om de lichaamstaal van onze collega’s te begrijpen. 

Oplossing?

Gun jezelf tijdens de lange vergaderingen een pauze met alleen audio. Dit betekent niet alleen dat je je camera uitzet, maar ook dat je je lichaam wegdraait van je scherm tijdens de pauze. Doe tijdens de pauzemomenten dingen die je graag doet: zet een thee klaar, wandel door de kamer, kijk uit het venster, …

Andere nuttige tips

Vermijd multitasking

Het omschakelen tussen taken kan je tot 40% (!) van je productiviteit kosten. Als je meerdere dingen tegelijk probeert te doen, gaat dat ten koste van je prestaties. De volgende keer, kan je het best alle tabbladen en programma’s sluiten die je afleiden, je gsm wegleggen en probeer aanwezig te blijven (hoe moeilijk en verleidelijk dit ook soms kan zijn)

Lees zeker ons ook artikel hoe je productiever van thuis uit kan werken.

Las pauzes in

Aangezien hoe uitputtend het kan zijn om te investeren in de cognitieve eisen van videovergaderingen, zou je baat hebben bij een korte pauze in te lassen voor jezelf.

Schakel over op telefoontjes of e-mail

Gezien hoe vermoeiend het kan zijn, is het de moeite waard zich af te vragen of videoconferenties noodzakelijk zijn voor elke vorm van communicatie. Er is niets mis mee om old school te blijven en telefoongesprekken te houden. Een videogesprek is trouwens vrij intiem en kan in sommige situaties zelfs indringend aanvoelen. 

Vergeet niet ook voor je ogen te zorgen, door ervoor te zorgen dat je beeldscherm op een gepaste helderheid/afstand ingesteld staat, of door een UV-bril koopt die helpt met lange perioden voor een scherm. Probeer ook te knipperen met je ogen en stel jouw focus bij door uit het raam te kijken of naar een foto aan de muur.

We zijn misschien verplicht om ongewenste Zoom-vergaderingen bij te wonen, maar we zijn niet verplicht om eronder te lijden.. Dus als je er niet onderuit kan, kan je het nog altijd draaglijker maken zodat je niet onderuit gaat aan deze zoom-moeheid.

Als laatste nog een leuke video met tips die kunnen helpen, moest je zoom-moeheid ervaren.